Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) en de Universiteit Antwerpen (UAntwerpen) hebben een belangrijk pilootproject gelanceerd om longkanker vroegtijdig op te sporen bij risicogroepen. Dit project, genaamd ZORALCS (Zuid-Oost Rand Antwerpen Lung Cancer Screening), richt zich op inwoners tussen 55 en 74 jaar uit zeven gemeenten in de Antwerpse regio die roken of vroeger hebben gerookt.
Waarom dit project?
Longkanker is een van de dodelijkste kankers in België. Dit komt vaak doordat de ziekte pas in een laat stadium wordt ontdekt namelijk wanneer de symptomen zich pas duidelijk manifesteren. Bij een vroege diagnose is de kans op genezing echter veel groter. Dit pilootproject onderzoekt of een brede screening met lage-dosis-CT-scans haalbaar is in Vlaanderen. De eerste screenings zijn al gestart en de evaluatie van het project wordt verwacht in 2027-2028.
Hoe werkt het?
Online vragenlijst: deelnemers vullen een vragenlijst in en een geavanceerd algoritme berekent hun risico op longkanker. Hierbij wordt gekeken naar factoren zoals rookgeschiedenis en kankergevallen in de familie.
CT-scan in het UZA: personen met een verhoogd risico krijgen een gratis lage-dosis-CT-scan in het UZA.
AI-ondersteunde beoordeling: radiologen analyseren de scans met behulp van AI-software om het risico op longkanker in te schatten.
Opvolging: bij een verdacht resultaat volgen extra onderzoeken of een controlescan na enkele maanden. Indien er geen afwijkingen worden gevonden, volgt een tweede scan een jaar later.
Extra ondersteuning: als extraatje krijgen deelnemers die nog roken of recent gestopt zijn gratis rookstopbegeleiding aangeboden. De impact hiervan wordt ook onderzocht binnen het project.
Wat wil men bereiken?
Dit pilootproject zal waardevolle inzichten opleveren over de haalbaarheid van een grootschalige screening in Vlaanderen. Een van de uitdagingen is om voldoende deelnemers te vinden, voornamelijk onder de rokers, die mogelijk terughoudend zijn.
Met dit project kan een belangrijke stap gezet worden in de strijd tegen longkanker en de overlevingskansen voor velen vergroten.